PsikoşirürjiPsikozları ve bazı başka zihinsel bozuklukları beyin cerrahisi yöntemleriyle tedavi etmeyi amaçlayan tıp dalı. Psikoşirürji girişimleri arasında alın lobotomisi (alın loblarının akmaddesinde bulunan sinir liflerinin iki yanlı olarak kesilmesi) ve topektomi (bazı…
Psikoz
PsikozBireyin kişiliğinde derin bozukluklara yol açan bütün zihinsel hastalıkları belirten çok geniş kapsamlı terim. Psikozun çeşitli tipleri vardır. Manik-depresif psikozda ruhsal çöküntü (depresyon) ve manik uyarılma (taşkınlık) evreleri çevrimsel olarak birbirini izler….
Regresyon (geriye dönüş)
Regresyon (geriye dönüş)Psikolojide, kişinin bir iç çatışmasını çözmek amacıyla ruhsal gelişim sürecinde tamamladığı aşamalardan birine (örneğin çocukluğa) genellikle geçici bir süre geri dönmesi. Psikanalize göre ruhsal hastalıklarda her zaman libidonun gelişim aşamasına…
Psikofizyoloji
PsikofizyolojiKişiler arası ve çevresel ilişkileri düzenleyen psikolojik davranış biçimleri ile fizyolojik süreçler arasındaki ilişkileri inceleyen psikoloji dalı. Örneğin sinir sisteminin, kasların, iç salgıbezlerinin ya da dolaşım sisteminin işlevlerini incelerken, bunlarla duygulanım durumu…
Psikojen
PsikojenUzak ya da yakın bir geçmişte kişinin başından geçen psikolojik olaylara bağlı herhangi bir ruhsal ya da işlevsel belirti ve rahatsızlığı nitelemek için kullanılan terim. Genel olarak ruhsal kökenli bütün hastalık belirtilerini…
Psikoloji
Psikolojiinsanın hem bilinç durumlarını, hem de yöneliş ve davranış biçimlerini inceleyen bilim dalı. Bu olgularla birlikte bunların dış ve iç nedenlerini araştırır; çevreden gelen ve kişide tepki uyandıran uyarılarla organizmanın kendisinden kaynaklanan…
Psikometri
PsikometriRuhsal süreçlerin ve etkinliklerin nicel olarak değerlendirilmesini sağlayan bir dizi inceleme yöntemi. Psikometrik işlemler temelde kişinin ruhsal kapasitesini değerlendirmeye yöneliktir ve zekâ düzeyinin (zekâ testleri), kişilik eğilimlerinin (yansıtıcı yöntemler) ve mesleki tutumlarının…
Saplantı (obsesyon)
Saplantı (obsesyon)Kişinin bilincini saran kurtulması olanaksız yineleyici düşünce. Temelinde kaygı yatan rahatsız edici bir duyguyla birlikte görülür. Belirli tipte bir içeriğinin olması gerekmez; herhangi bir düşünce kişide saplantıya dönüşebilir. Saplantının temelindeki kaygı…
Serbest çağrışım
Serbest çağrışımS. Freud’un hastanın bastırılmış düşünceleri anımsamasını sağlamak için uyguladığı psikanaliz yöntemi. Bu yöntemde psikanalist, hastanın benlik(*) düzeyindeki bilinçli amaçlarından kurtulmasını, anlamsız ya da komik olacağını düşünmeden aklından geçen her şeyi ayrımsız…
Serebrotoni (beyinsel kişilik)
Serebrotoni (beyinsel kişilik)Davranışlarda beyinsel işlevlerin öne çıktığı kişilik öğesi. ABD’li psikolog W. H. Sheldon’m beden tipine (somatotip) dayalı sınıflandırma sisteminde ektomorf insan tipinin davranışsal öğesidir. İnce, uzun, yandan neredeyse düz bir çizgi…