Yeni Doğmuş Çocukta Ve Süt Çocuğunda Temizlik

Yeni doğmuş çocukta ve süt çocuğunda temizlik; İlk banyo çocuk bakımı açısından büyük önem taşır. Çocuk bakımı uzmanları ve kadın hastalıkları hekimleri göbek bağlanır bağlanmaz yapılan bu ilk banyonun yararlı olup olmadığı konusunda henüz bir görüş birliğine varmış değillerdir. Gerçekten de su, kaynatılmış olmakla birlikte, nazik bir yer olan göbek kesimine yine de mikrop taşıyabilir, öte yandan çocuğun vücudunu «dölyatağı içi hayat» boyunca kaplayan ince tabaka, doğumdan sonra birkaç saat daha çocuğu üşümeye ve deri yoluyla mikrop kapma’ olasılığına karşı korur.

Bu nedenle tam bir banyo yaptırtlırsa çocuk bu doğal savunmadan da yoksun kalır. Bunları dikkate alarak yeni doğan bebeğin steril yani mikroplardan arındırılmış suya batırılması, fakat bezle ovalanıp keselenmemesi, sadece üzerindeki koruyucu ince tabakaya dokunmadan kan ve sümüksü madde kalıntılarından temizlenmesi en doğru davranıştır. İnce koruyucu tabaka 24-48 saat içinde kendiliğinden vücut tarafından emilecektir.

Doğumevinde çocuğun steril suya sokulup çıkarılması sayılmazsa ilk banyo evde, göbek kuruyarak düştükten sonra, yani aşağı yukarı çocuk on beş günlükken yapılmalıdır. Banyonun her defasında sterilize edilmesi gerekmez. Banyoyu sabunlu suyla çok iyi yıkamak, çocuğun yıkanmasından başka bir işe kullanmamak yeter. Genellikle bu amaçla renkli plastikten banyolar kullanılmaktadır. Az olmakla beraber, lastikten şişirme banyolar da kullanılır.

Bebek yıkanırken vücudu banyonun dibine dayanmalıdır. Anne sol eliyle çocuğun başını havada tutar. Bütün temizlik işini sağ el görür, ilk üç ay geçtikten sonra. bebek banyonun kenarına dayanabilir ve artık banyoya daha çok su konulabilir. Önceleri 37-38 derece plan su sıcaklığı daha sonraki aylarda 36-37 dereceye düşürülür; fakat hiç değilse süt çocukluğu dönemi bitinceye kadar bu sıcaklığın altına indirilmez. Banyo suyunun sıcaklığını ölçmek önemlidir; bu işlem bir banyo derecesi ile kolayca gerçekleştirilir. Banyo derecesi eczanelerden alınabilir.

Banyo derecesi yerine anneler su sıcaklığını ölçmede kendi dirseklerini de kullanabilirler. Bu durumda suyun, dirseğin dayanabileceği sıcaklıkta olması gerekir.

Çocuğun yıkandığı odanın sıcaklığı da önemlidir. Suyla odanın havası büyük bir sıcaklık farkı gösterirse bebek üşür. En uygun oda sıcaklığı 22-25 derecedir. Elden geldiğince bu sıcaklığın odanın her yerinde aynı olmasına dikkat etmelidir. Bazı evlerde banyonun yanı başına elektrik sobası koyarlar. Bu sakıncalıdır; çünkü küçük bir yer fazlasıyla ısınır; bebeğin kurutulup giydirilmek üzere götürüldüğü yer ise daha soğuk kalır.

Bebek her zaman aç karnına yıkanmalıdır. Mamasını yedikten sonra yıkanırsa sindirim işlemi aksar. Bebeği gecenin kakasından ve çişinden temizlemek için sabahleyin yıkamak en iyi yoldur. Ancak, akşam banyosunun da iyi bir yanı vardır. Akşam banyosu kasların gevşemesine ve bebeğin böylelikle rahat uyumasına yardım eder. İlk iki ay, özellikle doğumu kışa rastlayan bebeklerde, banyo gün aşırı yapılmalıdır. Yazın ve ilk iki ay bittikten sonra banyoyu her güne çıkarmak uygun olur. Böylelikle derinin kıvrımları arasında kalan kirlerin ve terin kötü etkileri yok edilir.

Ayrıca, her gün yıkanan çocuk suya alışır; üşütme tehlikesi çok azalır; seyrek yıkananlar gibi suya daldırıldığında ürkmez. Bir banyo süresi 5-6 dakikayı geçmemelidir. Banyo sırasında baş da dikkatle yıkanmalıdır. Kullanılacak sabun piyasada «bebe sabunu» adı altında satılan nötr sabundur. Bebeğin başında «konak» denilen çeşitten bir egzama varsa başını banyoda ıslatmamalıdır. Bu durumda başı, banyodan sonra zeytinyağı ya da eczaneden alınacak başka bir kokulu yağ ile temizlemelidir.

Banyodan çıkarılır çıkarılmaz bebek önceden ısıtılmış! bir havluya sarılır ve iyice kurutulur. Kurutmada deri kıvrımlarına çok dikkat etmek gerekir. Buralarda kalacak nem, pişik yapabilir. Kurutma bitince bebek bol talkla pudralanır. Pudralama deri kıvrımlarını kurutmaya da yarar. Ancak eczaneden alınacak talkın bebek tipi olmasına-dikkat etmek gerekir.

Gözlerin temizliği de büyük önem taşır. Vücuduna değerek kirlenen su ağzına ve burnuna kaçmasın diye bebeğin yüzü banyoda değil, ayrıca temizlenir. Bunun için kaynatılıp yeteri kaddr soğutulmuş suya batırılan bir pamuk kullanılır. Gözler de yine böyle bir pamukla ya da % 2 oranında asit borik eriyiğine batırılmış bir pamukla temizlenir. Pamuğun batırıldığı bu eriyik yani asit borikli su, ılıtılmış olmalıdır. Açık yara olmadıkça asit borikli sudan korkmamalı, fakat çocuğun sudan yutmamasına da dikkat etmelüdir. örneğin anne herhangi bir nedenie meme başlarını asit borikli suyla silmişse meme başlarını iyice yıkamadan bebeği emzir-memelidir.

Burun deliklerinin temizliği ayrı bir ö-nem taşır. Küçük çocukta burun akması yani sümük salgılanması çoktur. Sümük burun deliklerinin iç çeperlerine yapışarak kalabilir. Tabii bu da çocuğun rahat soluk almasına engel olur. Bir kürdanın ya da bir kibrit çöpünün ucuna sarılmış bir pamukla burun kiri temizlenir; bu işlemin bir başka yararı da bebeğin aksırmasını sağlamaktır. Aksırmak da burnu temizlemeye yardım eder.

Bebeğin burun delikleri çok tıkalıysa birkaç damla yağ ya da binde 5 oranında gomenol ya da başka bir burun açıcı damla kullanılır. Ancak büyüklerin burun damlaları bebeklere verilemez. Eczaneden bebekler için özel burun damlası almak ve burun deliklerine çok az miktarda birer ya da ikişer damla damlatmak, bu dozu hiçbir zaman aşmamak gerekir. Doz aşılırsa zararlı sonuçlar ortaya çıkar. Kullanılar bir burun damlası da serum fizyolojiktir.

Kulakların temizliği çocuk sağlığının ö-nemli bir yanıdır. Bebeğin yüzünü olduğu gibi, kulak kepçelerini ve kulaklarının arkasını nemlendirilmiş bir pamuk parçasıyla silmelidir. Dış kulak yolu temizlenmesi ise çok gerekli değildir; çünkü bu kanaldaki incecik kıllar dışarıdan gelen kirleri tutar. Bununla beraber bu kesimi büsbütün bakımsız da bırakmamak gerekir. Çünkü kulak kiri denilen salgı, süt çocuklarında büyük yaşlardaki lerden daha çok olduğundan, kepçenin içini, tıpkı burun için olduğu gibi ucuna pamuk sarılmış bir kürdanla temizlemek, bu temizliği biraz da dışkulak yoluna doğru uzatmak yerinde olur.