ROMATİZMA i. (fr. rhumatisme’den). Pa-tol. Kaslarda ve özellikle eklemlerde kendini gösteren ağrılı hastalıkların genel adı: Müzmin bir romatizma onu hemen hemen odasına zincirlemiş gibiydi (H.E. A-dıvar). — Dikkat ediniz, bu bir romatizma başlangıcıdır (S.F. Abasıyanık).
— ANSiKL. Romatizmadan sınıflandırmak uzun ve çapraşık bir iştir, çünkü çoğu basit bir etyoloji göstermediği gibi lezyonlarının yapısı da kesin bir özellik taşımaz.
• İltihaplı eklem hastalıkları. Bu hastalıkların ortak özelliği, enfeksiyonun doğrudan doğruya eklemde değil, sinovyada ve eklem çevresinde bulunması, iltihabın kemik-kıkırdak hastalıklarına yol açması; biyolojik iltihaplanma belirtilerinin fazlalığı hastalığın iltihap önleyici ilâçlarla tedavi edilebilmesidir.
a) Had eklem romatizması veya Bouillaud hastalığı, özellikle genç yaşta görülen ve eklemlerde şişlik meydana getiren bir romatizmadır. İç organlarda ve daha çok kalpte komplikasyon yapması bakımından tehlikelidir. Kalp kapakçıklarında görülen hastalıkların başlıca sebepi budur; ama hareket sisteminde arıza yapmaz.
b) Yarı had eklem romatizması. Çoğu zaman bir yutak hastalığından, streptokok intanından, kızıldan sonra meydana çıkar; mikroplara karşı kullanılan ilâçlarla çok iyi sonuç alınır.
c) Müzmin eklem romatizması veya ilerleyen müzmin poliartrit veya Charcot romatizması, art arda gelen nöbetlerle ilerleyen, eklemleri (özellikle ellerde) ankiloza uğratan veya yerlerinden oynatan bir poliartrittir. Hastaların pek çoğu altın tuzları ve kortizon tedavisi sayesinde sakatlıktan kurtulabilir.
d) Ankiloz yapan omurga romatizması, an-kilozlu spondilartrit de denen bir romatizma çeşididir.
e) Sedef hastalığı romatizması, eski sedef hastalarında görülen ve müzmin poliartrite benzeyen bir romatizmadır.
f) Palindromik romatizma, zaman zaman eklemlerde su toplanmasıdır. (Son üç çeşit romatizma çok seyrek görülür.)
• İntanî eklem hastalıkları. Hastalık yapıcı mikrobun ekleme doğrudan doğruya etkisiyle (septisemi, bakteriyemi) ‘meydana gelen iltihaplardır. Gonokoklardan, veremden, frengiden, brucella’lardan ve virüslerden ileri gelebilir.
• Yozlaştırıcı eklem hastalıkları veya artrozlar. Hastalık en çok kemik ve eklemlerdedir. Kıkırdaklar yıpranır, kemiklerde çıkıntılar meydana gelir, tel ve kiriş bağlar gevşer. Bunlar kemik-eklem hastalıklarıdır. Genel iltihap belirtisi yoktur. Artrozlar özellikle şişmanlarda görülür; hastalık en çok bacaklara yerleşir, buradaki eklemleri eskitir, ihtiyarlatır; ihtiyar kadınlarda yaygın bir artroz şeklinde ortaya çıkabilir; lokal veya bölgesel olabilir: taban çökmesi, hallux valgus, parmakları çekiç biçimine sokan ayak artrozu; uyluk kemiği ile dizkapağında lezyonlar yapan diz artrozu; kalça eklemi, omuz eklemi, boyun omur eklemleri (çok zaman sinir köklerinde ağrı nöbetleriyle), parmak eklemleri artrozları (Heberden romatizmaları).
• Metabolizmaya bağlı eklem hastalıkları: damla hastalığı, alkaptonüri.
• Sinirsel eklem hastalıkları: tabos, siren-gomiyeli.
• Eklem dışı romatizmalar. Eklem dışı hareket sisteminde (kaslar, kirişler) meydana gelen iltihaplı hastalıklardır.
Bu tip hastalıkların her biri ayrı bir tedavi problemi ortaya çıkarır. Romatizmada bütün problem ağrıyı gidermek olmadığından tedavi çok güçtür; ama hasta için problemin özü ağrının giderilmesi olduğundan, birçok tedavi usulü arasından önce hastayı rahatlığa kavuşturacak olanlar uygulanır.
— Vet. Eklem romatizması özellikle sığırda görülür; atta, köpekte, domuzda da rastlanır; sebepleri henüz iyi bilinmemektedir.
Kas romatizması’na atta, köpekte ve sığırda sık rastlanır.
İntanî romatizma veya yalancı romatizma, bulaşıcı hastalıklar sırasında veya nekahet devresinde görülen eklem bozukluklarıdır. En ağırları taylarda, danalarda görülen intanî romatizma veya poliartrittir; bu hastalıklar çok zaman eklem apseleri ile beraber ortaya çıkar. İntanî yalancı romatizma genellikle süt veren ineklerin arka ayaklarında görülür; bu halde apseye pek az rastlanır. (-> Bibliyo.) [L]
ROMATIZMAMSI sıf. (romatizma’dan ro-matizma-msi). Romatizmaya benzeyen, romatizmayı andırır.
— Patol. Romatizmamsı ağrılar, yerli yersiz beliren, romatizma ağrılarına benzeyen ve bazen nevralji durumlarına veya had hastalıklara bağlanan ağrılar. || Romatiz-mamsı faktör, ilerleyen müzmin poliartritli hastalarda kan plazmasında bulunan protein; elektoforezle meydana çıkarıldığı zaman ((3) globülinlerin yakınında bulunduğu görülür. (L)
ROMATOLOJİ i. (fr. rhumatologie’den). Romatizma hastalıkları ve daha geniş anlamda hareket sistemi (kemik, eklemler, sinirler, kaslar) hastalıklarıyle uğraşan hekimlik dalı. (L)
Selam herkese siteniz inanki çok iyi, saolun
Selam siteniz vallaha billaha güzel, tebrikler