Duygusal Gelişme ve Karakter Testleri

Duygusal gelişme ve karakter testleri; Şurasını bir daha işaret etmek yerinde olur ki, bir çocuğun zihinsel verimi yalnız kendisinin doğal olanaklarına değil, aynı zamanda karakterolojik durumuna karakterine yön verecek olan dış koşullara da bağlıdır. Zaten bazı görünüşleriyle kendisine çok zeki denilen pek çok çocuğun, okulda zekâlarıyla ilgisi olmayan nedenlerden ötürü verimli olmadıkları ya da bunun tam tersine, az zeki çocukların, ruh dengeleri yerinde olduğu için, okulda başarılı oldukları herkesçe bilinen olağan durumlardır.

Şu halde çocuğun yaşamında ve oluşma, gelişmesinde son derece önemli bir nokta da davranışlarıyla, mizacıyla yani bilimsel olmamakla beraber, «karakter» sözüyle anlatılan yönüyle ortaya çıkar. Çocuğun cinsel eğitimi bölümünde cinsel gelişmenin belli başlı aşamalarına değinilmişti. Ağızda başlayan bir aşamadan, sfenkterlerin denetimiyle ilgili bir büyük aptes aşamasından sözedilmişti.

Bu aşamaların önce anne-çocuk İkilisi, sonra da baba-anne-çocuk üçlüsü aşamasına ulaştığı görülmüştü. Ödipus kompleksi döneminden sonra çocuğun kendini anne babadan kendi cinsinden olanla, yani erkekse babayla, kızsa anneyle bir tuttuğu, aynı varlık saydığına değinilmişti. Nihayet bundan da sonra, çocuğun dış dünya ile psiko-seksüel ilişkiye hazır olduğu, fiziksel gelişmesinin ruhsal gelişmesine paralel olarak ilerlediği görülmüştür.

insan kişiliğinin gelişmesinde kalıtsal etkenler, fakat onlardan da çok çevresel etkenler rol oynar. Çevresel etkenlerin sınırı çok geniştir. Daha çocuk annenin döl-yatağındayken anneyle olan ortakyaşa-ma ilişkileriyle başlayan olgunlaşmanın çeşitli aşamalarında çevrenin etkileri hep görülür. Çevrenin küçüklükte edinilen izleri bütün yaşam boyunca kişilikte kendini gösterebilir. Kişiliğin dengesinin temelleri yaşamın ilk dönemlerinde atılır. Bu nedenledir ki, psikanalistler çeşitli komplekslerini aramak için hastalarının yaşamlarının bu pek eskilerde kalmış dönemlerini araştırırlar.

Çocuğun karakterindeki her türlü karışıklığın, bozukluğun henüz vakit geçmeden düzeltilebilmesi, ortadan kaldırılabilmesi için bunların elden geldiğince erken meydana çıkarılması gerekir.

Karakter testleri bu konu da büyük ö-nem taşırlar. İncelenecek olan çocukla-doğrudan doğruya yapılacak bir konuşma, doğrudan doğruya çocuğa sorulacak sorular her zaman kesin bir açıklık getirmeyebilir. Çünkü çocuk davranışının gerçek nedenlerini bilemez. İşte doğrudan yapılacak sorgulamadan kaçacak bilgileri saptamak için başvurulan testlere karakter testi denilir.

Karakter testlerinde kötü huylu çocuk, inatçı çocuk, saldırgan çocuk diye bir şey olmadığı ilkesinden hareket edilir. Kötü huylu, inatçı, saldırgan çocuk yoktur; çevresine uyamamış, bu uyamayışa içine dönük veya saldırgan ya da terbiyesiz tutumlarla tepki gösteren çocuk vardır. Karakter testlerinin çoğu yansıtmaya, yani çocuğun kendi sorunlarını dışarı yansıt -masına dayanır. Çocuk kendi sorununu başkasında varsayar. «Haminne sana dondurma alayım mı?» dediğinde dondurma isteyen kendisidir.

Çocuk bu yansıtmayı testlerin uyarısı altında fakat farkına varmadan yapar, örneğin, annesiyle ilişkilerinde birtakım güçlükleri olan bir çocuğa «tamamlanacak öykü»ler dizisinden anası babası ayrı ayrı ağaçlara konmuş bir kuş yavrusunun daldan düştüğü öyküsü anlatılır ve çocuktan «Yavru kuş sence hangi ağaca doğru uçacaktır?» diye öyküyü tamamlaması istenilir.

Yalnız öykü anlatırken değil, resim yaparken, özellikle bir durumun, bir sahnenin resmini yaparken de çocuk yine farkına varmaksızın kendi psikolojik durumunu yansıtır, örneğin kendini, daha çok sevildiğini sandığı kardeşiyle karşılaştım -rak aşağılık duygusuna kapılmış bir çocuğa bir aile resmi yaptırılır. Çocuk bu resimde kendini öteki kişilerden ayrı, uzakta ve dikkati çekecek bir ölçüsüzlük, mini mini çizer.

Tabii bunlardan daha az belirgin, bunlar kadar özgün olmayan durumlar da vardır. Ancak, asıl bu durumlar, böyle belirgin olmayan olaylar, birtakım davranışları çok iyi açıklayabilirler, örneğin bir çocuk neden filan rengi sever de, falan renk kendisinde korkuya benzer bir duygu yaratır? Resim yaparken neden bazı biçimleri ötekilerden daha çok sever? İşte.bütün bunlar çocukla doğrudan doğruya yapılacak bir konuşmada anlaşılamayacak gerçekleri ortaya çıkartır.

Tabii, karakter testleri zihin testleri gibi her yaşta uygulanamaz. Bunları uygulamak için çocuğun beş yaşını bulması gerekir.