diş taşı (tartar)

diş taşı (tartar)
Diş boyuncuğu çevresinde ya da diş kökü üzerinde grisan çökeltiler halinde biriken, kalsiyum tuzlarıyla organik parçacıkların karışımından oluşan ve tartar olarak da bilinen madde.
Normalde pH’ı göreli olarak sabit ya da hafif asit olan insan tükürüğünde bu tuzlar erimiş halde bulunur, ama sadece asit ortamda eriyebilen özellikle bikarbonat ve fosfatlar, pH alkali hale geldiği zaman hemen çöker. Bu nedenle, tartarın alkali pH eğilimli, özellikle de müsin gibi organik maddeler bakımından zengin tükürüklü ortamla ilişkisi olduğu kabul edilir. Tartar, dişeti keselerinin iç yüzeyine nüfuz ederek dişetlerinde yara oluşumuna ve iltihaplanmalara yol açar. Bunlar da dişe destek sağlayan yapılara yayılarak dişin sallanmasına ve erkenden yitirilmesine yol açar. Bu durumu önlemek için tartarların düzenli aralıklarla temizlenmesi ya da tartar giderici önlemler alınması gerekir.