Eczacılık tarihi

Eczacılık tarihi . Başlargıç. ta eczacılık hekimlikten ayrı değildi. Bu konudaki ilk bilgiler, Milâttan 2 500 yıl öncesine kadar dayanır. Bu bilgiler o zamanlar hekimle ilâç hazırlayanın aynı kişiler olduğunu göstermektedir. Andromakhos Plinius, Dioskorides, Galenus övdükleri ve kullandıkları ilâçlar hakkında doğru bilgiler vermişlerdir. Daha sonraları, ilâçların hazırlan-masıyle uğraşan sınıflar, bitkisel drogları toplayan ve inceleyen herboristler ve farma-sötik preparat hazırlayan mütehassıslar ortaya çıktı. Hippokratos, Dioskorides ve Ga-lenus’un eserlerinin nasturîler tarafından tercüme edilmesinden sonra ilk çağların dinî ve mistik olan eczacılığı, felsefî bir biçim aldı ve daha sonraları yeni gözlem üzerine dayanan formüllere vardı.

Kimyanın kurucusu olan Cabir (VIII. yy.) Zekeriya Razi ile birlikte ilâç yapımında tabiî arsenik, demir ve bakır sülfürlerini kullandı. İlk resmî farmokop, arapça yazıl* mış olan Akrabadin’dir (850). Yahya ibni Mosuyah (830) bütün Ortaçağ boyunca kullanılmış olan bir kılavuz yazdı. Bunu Ebul Kasım Zehravî ile ibni Sina’nın eserleri ve Nicolas’ın Antidotaire’i takip etti. XVII. yy.a kadar, bir eczacılık ilmi yoktu; bir hastalığa karşı birçok ilâcın karışımı verilirdi. O devirlerde, Serapion tarafından ileri sürülmüş olan antidotlar, tiryaklar, macunlar çok sürümlüydü. Daha sonra Para-celsius, bu ilâçların geliştirilmesi yolunda ciddî bir şekilde çalıştı. O zamanki kimya bilimi, ilâçlar üzerinde derhal olumlu bir etki göstermemiş olmakla beraber, daha basit vc daha mantıklı bir eczacılığa yol açtı ve Lemery, Boulduc, Geoffroy, Margraff’ın ve daha sonra, XVIII. yy.da Klaproth, Rou-elle ve Baume’nin çalışma!arıyle büyük gelişmeler oldu. XIX. yy. başında, Lavoisier ve öğrencileri Fourcroy, Vauquelin, Parmen-tier, eczacılığı yeni yollara yönelttiler. Kimya, eczacılığı geliştirdi; alkaloitlerin ve daha sonra glikozitlerin bulunması tedavide yeni bir çığır açtı; polifarmasinin değerden düşen formülleri bir kenara bırakıldı. Eczacılık sanatında önemli gelişmeler oldu: yı-kama-süzme, alçak basınç altında su buharı damıtma usulleri, etkili maddeleri hemen hemen hiç bozulmamış olan galenik prepa-; r atlar m hazırlanmasını, kaynar alkol veya alkol buharıyle sterilizasyon gibi bazı tek-, niklerin elde edilmesini sağladı. XIX. yy. sonunda, eczacılığa sterilizasyon metodunu,’, sonra serum ve aşıları kazandıran Pasteur’-ün çalışmaları bu mesleğin gelişmesinde çok yardımcı oldu.

Nihayet, XX. yy. başlangıcından itibaren’, özellikle Fourneau ve okulunun çalışmaları sayesinde, kimyevî eczacılık büyük ölçüde gelişti, birçok yeni maddelerin sentezi yapıldı, hipnotikler, antihistaminikler, mü-sekkinler gibi yeni birtakım ilâç grupları ortaya çıktı: bundan başka, biyokimyanın bulmuş olduğu antibiyotik ilâçların da bu gelişmede büyük rolü oldu. Gerek hammaddeler gerekse bunlardan elde edilen maddelerin (yani hastanın alacağı şekildeki ilâçların) kontroluna imkân veren metotlar, eczacılığın büyük ölçüde gelişmesini sağladı, ilâçların kontrolü ve muayenesi fizik, kimya, biyokimya ve fizyoloji gibi ilim kollarının yardımını gerektirir.